Cách tính tuổi thai nhanh, chính xác nhất mẹ bầu nào cũng nên biết
“Cách tính tuổi thai chính xác nhất là cách nào?” “Tuổi thai được tính từ ngày nào nếu chu kì kinh không đều?”, “Có bao nhiêu cách tính tuổi thai?”… Là 1 trong nhiều băn khoăn của mẹ bầu khi mang thai, đặc biệt với các mẹ lần đầu có em bé. Đọc tiếp để tìm hiểu câu trả lời và nhiều thông tin thú vị khác mẹ nhé!
Tuổi thai là gì? Vì sao cần tính tuổi thai khi mang bầu?
Trước khi đến với cách tính tuổi thai chính xác nhất, chúng ta cùng tìm hiểu thật sự tuổi thai là gì và ý nghĩa của việc tính chính xác tuổi thai.
1. Tuổi thai là gì?
Tuổi thai (được viết tắt từ Gestational Age), là khoảng thời gian từ ngày đầu tiên của kì kinh cuối cùng đến thời điểm hiện tại. Được tính bằng tuần + số ngày.
Vì rất khó xác định chính xác được ngày thụ thai (ngày rụng trứng + thụ tinh) nên tuổi thai được chọn vào ngày đầu của kỳ kinh cuối.
Với trường hợp không có thai tự nhiên (ví dụ thụ tinh trong ống nghiệm, IVF) tuổi thai sẽ được xác định từ ngày chuyển phôi hoặc ngày thụ tinh. Không dựa vào chu kì kinh.
Lưu ý: Tuổi thai không phải là “tuổi của em bé từ khi thụ tinh” – cái này nhiều mẹ nhầm, mà đó là cách chuẩn hoá để bác sĩ có khung so sánh chung. Thông thường sẽ khoảng 40 tuần (280 ngày) kể từ ngày đầu kì kinh cuối, đó được xem là thời điểm trẻ sinh đủ tháng.
Ví dụ: Giả sử bạn có chu kì kinh cuối vào ngày 1/1/2025. Hôm nay là 1/3/2025. Như vậy, tuổi thai sẽ là 8 tuần, tính ngày sẽ là 56 ngày.
2. Ý nghĩa của việc tính tuổi thai đúng
Việc xác định đúng tuổi thai có ý nghĩa quan trọng trong quá trình theo dõi sự phát triển của em bé suốt thai kì, cụ thể:
- Giúp bác sĩ theo dõi tốt nhất sự phát triển của thai nhi: Từ việc biết tuổi thai, bác sĩ sẽ so sánh với các chỉ số khác như kích thước các bộ phận, cân nặng, chiều dài… theo tuổi chuẩn để đánh giá bé có phát triển bình thường hay không.
- Đưa ra chỉ định khám và xét nghiệm: Ở mỗi tuần thai khác nhau sẽ có các xét nghiệm sàng lọc, siêu âm, đánh giá mức độ sức khoẻ của mẹ và bé khác nhau.
- Dự đoán ngày sinh: Từ tuổi thai các bác sĩ có thể đưa ra dự đoán ngày sinh (Estimated Due Date) để mẹ chuẩn bị về tinh thần, công việc, vật chất… chào đón bé.
- Phát hiện sinh non/sinh quá ngày/phát triển bất thường: Nếu thực tế bé phát triển sai lệch nhiều so với tuổi chuẩn, bác sĩ có thể đưa ra các đánh giá về thai chậm phát triển không, có gì bất thường không, có sinh non không…
- Quản lý/lựa chọn phác đồ điều trị: Với trường hợp thai có bất thường, việc đưa ra chỉ định đúng đắn như dùng thuốc, siêu âm, lựa chọn cách sinh… thì biết chính xác thời điểm của tuổi thai cực kì quan trọng.
Vậy nên, việc tính tuổi thai chính xác sẽ càng gia tăng sự đảm bảo an toàn và phát triển tốt cho bé cũng như sức khoẻ của mẹ.
5 cách tính tuổi thai nhi chính xác, nhanh chóng và thuận tiện nhất
Hiện nay có khoảng 5 cách tính tuổi thai phổ biến hay được sử dụng. Mỗi cách tính có các ưu nhược điểm sau đây.
1. Cách tính tuổi thai dựa vào chu kì kinh cuối (LMP)
Tính tuổi thai nhi dựa vào chu kì kinh cuối là cách tính truyền thống và phổ biến nhất trong sản khoa. Cách này được thực hiện như sau:
Tuổi thai nhi (tuần) = (Ngày hiện tại – Ngày đầu chu kì kinh cuối)/7
Ví dụ: Kì kinh cuối là ngày 1/1/2025. Hôm nay là ngày 15/3/2025. Khoảng cách của thời gian này = 73 ngày. Ta lấy 73:7= 10 dư 3. Vậy tuổi thai sẽ là 10 tuần 3 ngày.
Nếu kì kinh đều là 28 ngày, có thể áp dụng quy tắc “9 tháng 10 ngày” khoảng 280 ngày cho ngày dự sinh. Tức là: Ngày dự sinh = Ngày đầu kì kinh cuối + 280 ngày.
Tuy nhiên, cách tính tuổi thai này sẽ không chính xác khi:
- Chu kì kinh không đều (ngắn hơn 25 ngày hoặc dài hơn 32 ngày)
- Mẹ nhớ sai hoặc quên ngày của chu kì kinh cuối
- Có hiện tượng chảy máu giữa kì dễ gây nhầm lẫn
- Không mang thai tự nhiên, mà bằng thụ tinh nhân tạo, IVF vì trường hợp này sẽ tính theo ngày chuyển phôi.
- Khi thai đã lớn, cách tính này dễ sai lệch.
Vì vậy, để tăng độ chính xác, các bác sĩ sẽ thường dùng cách này để ước tính ban đầu, sau đó siêu âm lại để khẳng định.
2. Cách tính tuổi thai chính xác hơn: Siêu âm
Siêu âm được xem là cách tính tuổi thai có độ chính xác cao, đặc biệt khi siêu âm trong tam cá nguyệt đầu tiên.
Thời gian siêu âm chính xác tuổi thai nhất:
- Giai đoạn 8 tuần – 13 tuần 6 ngày là thời gian có sai số tính tuổi thai nhỏ nhất, có độ chính xác cao nhất. Bởi lúc này kích thước phôi thai tăng đều, ít biến dị.
- Sau giai đoạn này, ở các tháng tiếp theo, khi dự tính tuổi thai nhi có thể sai số nhiều hơn chút do có sự thay đổi về tăng trưởng, chiều cao, cân nặng, tư thế, vị trí thai, lượng nước ối… Đôi khi có thể lệch từ 1-2 tuần so với thực tế.
Ưu và nhược điểm của tính tuổi thai bằng siêu âm
- Ưu điểm:
- Không cần nhớ ngày đầu/cuối của kì kinh
- Siêu âm đúng thời gian, sai số rất ít
- Sớm phát hiện các bất thường
- Nhược điểm:
- Sai số tăng dần nếu siêu âm muộn
- Kết quả ảnh hưởng nếu tư thế thai khó, nước ối nhiều ít…
- Phụ thuộc lớn vào kỹ thuật máy móc và kinh nghiệm của bác sĩ
Vì vậy, trong 3 tháng đầu siêu âm, bác sĩ sẽ căn cứ vào đó để hiệu chỉnh tuổi thai từ cách tính theo chu kì kinh cuối nếu có sự sai khác.
Đo chiều cao tử cung – cách tính tuổi thai gián tiếp
Đo chiều cao tử cung (Fundal Height) là cách tính gián tiếp, thường dùng trong khám thai định kỳ để kiểm tra sự phát triển của thai nhi. Cách này sẽ áp dụng khi tuổi thai đã lớn rõ. Thai còn nhỏ dưới 12 tuần sẽ không đo chính xác.
Tính tuổi thai bằng đo chiều cao tử cung như sau:
- Tuổi thai (tháng) = (Chiều cao tử cung : 4) + 1
- Tuổi thai (tuần) ~ Chiều cao tử cung (cm) + 4
Ví dụ: Chiều cao tử cung đo được là 24 cm => Tuổi thai ≈ 24 + 4 = 28 tuần.
Ưu nhược điểm của cách tính tuổi thai bằng đo chiều cao tử cung:
- Ưu điểm:
- Dễ, nhanh
- Cho hình dung tương đối về sự phát triển của thai nhi
- Nhược điểm:
- Độ chính xác không cao
- Ảnh hưởng bởi vị trí thai, lượng nước ối, thể trạng mẹ mập hay ốm…
- Không được dùng để đặt tuổi thai từ đầu. Cách này chỉ hỗ trợ theo dõi.
- Không dùng để quyết định các mốc thai kì quan trọng.
Tính tuổi thai khi sử dụng cách hỗ trợ sinh sản (IUI/IVF)
Với trường hợp mang thai sử dụng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm, chuyển phôi, IUI… bác sĩ sẽ biết chính xác ngày thụ tinh hay chuyển phôi. Do đó sẽ xác định tuổi thai chính xác hơn. Cụ thể:
- Với phương pháp IUI, tuổi thai nhi = (Ngày hiện tại – Ngày IUI + 14)/7
- Với cách IVF – chuyển phôi: Tuỳ thuộc loại phôi sẽ thêm ngày tương ứng để tính tuổi thai. Ví dụ, nếu phôi cấy ngày 5, cộng 19 ngày sẽ là khoảng 2 tuần + 5 ngày.
Khi áp dụng cách tính tuổi thai này cho phương pháp hỗ trợ sinh sản sẽ có độ chính xác cao. Vì thời điểm “bắt đầu mang thai” đã được xác định rõ ràng. Thông thường, bác sĩ sẽ dùng thông tin này, kết hợp siêu âm để theo dõi thai kì cho mẹ.
Tính tuổi thai qua app, phần mềm, website
Hiện nay có rất nhiều các phần mềm, ứng dụng và trang web hỗ trợ mẹ tính tuổi thai chính xác mà đơn giản hơn rất nhiều. Ví dụ qua website chisocothe.com, mẹ chỉ cần nhập thông tin được hướng dẫn chi tiết rồi đợi kết quả. Tuổi thai của bé, ngày dự sinh hay các thông tin liên quan đến thai kì sẽ được trả về mà không mất thời gian ngồi tính toán, cộng trừ. Mẹ làm thử nha!
Ngoài ra, trên website này còn cung cấp rất nhiều chỉ số sức khoẻ khác. Mẹ ấn vào đây để theo dõi thêm nhé!
Nên chọn cách tính tuổi thai nào phù hợp nhất?
Trên đây là 5 hướng dẫn tính tuổi thai với các cách thức khác nhau. Tuỳ từng hoàn cảnh, điều kiện của mẹ bầu mà bác sĩ sẽ đưa ra lời khuyên hay lựa chọn phương án phù hợp nhất. Có thể tóm tắt lại như sau:
- Lựa chọn cách tính qua app, website như chisocothe.com để tính tuổi thai khi mẹ có đầy đủ thông tin và muốn biết sớm nhất.
- Chọn tính tuổi thai với cách dựa vào chu kì kinh cuối, rồi điều chỉnh bằng siêu âm đầu thai kì khi mẹ nhớ chính xác ngày kỳ kinh cuối và có chu kì đều.
- Siêu âm sớm để biết tuổi thai khi mẹ không nhớ rõ ngày kinh hoặc có chu kì không đều.
- Dùng thông tin ngày thụ tinh/chuyển phôi, kết hợp siêu âm để xác định tuổi thai chuẩn nếu thai là IVF/IUI
- Theo dõi tương đối sẽ dùng cách đo chiều cao tử cung để tính tuổi thai, nhưng vẫn siêu âm lại để khẳng định.
Lưu ý: Tất cả các thông tin hoặc hướng dẫn sẽ không thể thay thế được chỉ định của bác sĩ.